
Afwegingskader Deliveroo-arrest: Loondienst of ZZP'er?
Wanneer u als ondernemer of opdrachtgever een arbeidsrelatie aangaat met een zelfstandige zonder personeel (zzp'er), is het belangrijk te weten wanneer er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een zelfstandige werkrelatie. Dit wordt beoordeeld aan de hand van het afwegingskader dat is ontwikkeld naar aanleiding van het beroemde Deliveroo-arrest van de Hoge Raad. Dit kader helpt bij het bepalen of iemand als zzp'er wordt aangemerkt of dat er toch sprake is van een arbeidsovereenkomst, wat belangrijke gevolgen heeft voor de loonheffingen en de arbeidsrechten. De Belastingdienst gebruikt dit afwegingskader om te bepalen of er sprake is van een dienstbetrekking en of er loonheffingen moeten worden ingehouden.
De 9 Gezichtspunten uit het Afwegingskader
Het afwegingskader bestaat uit 9 gezichtspunten die samen een holistische toets vormen, wat betekent dat alle feiten en omstandigheden in onderlinge samenhang worden beoordeeld. Hieronder leggen we deze gezichtspunten uit en hoe ze helpen bepalen of er sprake is van loondienst of zelfstandig ondernemerschap.
1. Aard en Duur van de Werkzaamheden
De aard van de werkzaamheden is het eerste belangrijke criterium. Als een opdrachtnemer bijvoorbeeld resultaatverplichtingen heeft, zoals bij een zelfstandige onderneming, wijst dit eerder op een zzp-relatie. Heeft de opdrachtnemer echter een inspanningverplichting, zoals in loondienst, dan is er meer kans op een arbeidsovereenkomst. Ook de duur van de werkzaamheden speelt een rol: langdurige werkrelaties kunnen wijzen op een arbeidsovereenkomst.
2. Manier waarop de Werkzaamheden en Werktijden zijn Bepaald
De mate waarin de werktijden en werkwijze door de opdrachtgever zijn vastgesteld, is een belangrijke factor. Als de opdrachtnemer veel vrijheid heeft in het bepalen van deze zaken, wijst dit eerder op zelfstandigheid. Als de opdrachtgever echter sterk invloed heeft op het werk, zoals bij het werken op een vaste locatie of op bepaalde tijden, kan dit een aanwijzing zijn voor een arbeidsovereenkomst. De Belastingdienst kijkt hierbij naar de mate van autonomie van de opdrachtnemer.
3. Mate waarin de Werkzaamheden en de Opdrachtnemer Onderdeel zijn van de Organisatie van de Opdrachtgever (Inbedding)
Een opdrachtnemer die lange tijd werkt binnen dezelfde organisatie en veel gebruik maakt van de middelen en faciliteiten van de opdrachtgever, kan als een werknemer worden aangemerkt. Wanneer het werk een wezenlijk onderdeel vormt van de bedrijfsvoering van de opdrachtgever, kan er zelfs sprake zijn van een arbeidsovereenkomst. De Belastingdienst kijkt naar hoe goed de opdrachtnemer is geïntegreerd in de organisatie van de opdrachtgever.
4. Wel of Geen Verplichting om het Werk Persoonlijk uit te Voeren
Als een opdrachtnemer verplicht is om het werk persoonlijk uit te voeren en zich niet zonder toestemming kan laten vervangen, wijst dit op een arbeidsovereenkomst. Als er echter vrijheid is om het werk aan een ander over te dragen, kan het wijzen op een zzp-relatie. Dit is een van de belangrijkste punten die door de Belastingdienst worden beoordeeld.
5. Manier waarop Afspraken tot Stand Zijn Gekomen
De manier waarop de afspraken tussen de opdrachtnemer en de opdrachtgever zijn gemaakt, speelt ook een belangrijke rol. Als de opdrachtnemer weinig tot geen onderhandelingsruimte heeft, kan dit wijzen op een arbeidsovereenkomst. Bij veel onderhandelingsruimte is het waarschijnlijker dat het om een zzp-relatie gaat.
6. Manier waarop de Beloning is Bepaald en Uitbetaald
Een zzp'er bepaalt vaak zelf zijn tarieven en stuurt facturen voor de geleverde diensten. Werknemers daarentegen hebben meestal minder invloed op hun salaris, vooral als er een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) van toepassing is. Als de opdrachtgever automatisch de beloning uitbetaalt of de facturen regelt, kan dit wijzen op een gezagsverhouding, en daarmee op een arbeidsovereenkomst. De Belastingdienst kijkt nauwkeurig naar de manier waarop de beloning wordt vastgesteld en uitbetaald.
7. Hoogte van de Beloning
Als de beloning van de opdrachtnemer vergelijkbaar is met dat van personeel in loondienst, wijst dit meer op een arbeidsovereenkomst. Een hoger tarief voor een zzp'er kan echter wijzen op zelfstandigheid, vooral wanneer het tarief afwijkt van het salaris van vergelijkbare werknemers.
8. Mate waarin de Opdrachtnemer Commercieel Risico Loopt
Een zelfstandige opdrachtnemer draagt vaak commercieel risico, bijvoorbeeld bij schade, ziekte of een slechte uitvoering van het werk. Wanneer het risico voornamelijk bij de opdrachtgever ligt, bijvoorbeeld in geval van ziekte of ongeval, kan dit wijzen op een arbeidsovereenkomst. De Belastingdienst kijkt naar wie het risico draagt in de werkrelatie.
9. Mate waarin de Opdrachtnemer zich als Ondernemer Gedraagt of Kan Gedragen
Tot slot is het belangrijk te kijken naar de manier waarop de opdrachtnemer zich gedraagt in zijn werkzaamheden. Gedraagt de opdrachtnemer zich als ondernemer, bijvoorbeeld door het actief zoeken naar nieuwe opdrachten en het onderhouden van meerdere klantrelaties, dan wijst dit meer op een zzp-relatie. Gedraagt de opdrachtnemer zich als werknemer, bijvoorbeeld door exclusief voor één opdrachtgever te werken, dan kan dit wijzen op een arbeidsovereenkomst.
Conclusie
De beoordeling van een arbeidsrelatie is complex en vereist een zorgvuldige afweging van alle factoren in de praktijk. De Belastingdienst gebruikt het afwegingskader uit het Deliveroo-arrest om te bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een zzp-relatie. Het is essentieel om te weten waar u als ondernemer of opdrachtgever aan toe bent, om fiscale en juridische risico’s te vermijden.
Heeft u vragen over uw arbeidsrelatie of wilt u weten of u in loondienst werkt of als zzp’er wordt aangemerkt? Neem dan contact met ons op bij Van der Burg Juristen voor professioneel advies en begeleiding. Ga naar onze contactpagina om direct een afspraak te maken!
Comments