Geen volmacht, geen verkoop: koper vist achter het net bij betaling aan rekening tussenpersoon

(ECLI:NL:GHARL:2025:5845)

Kernboodschap: Betaal je de koopprijs op een door de tussenpersoon aangewezen (eigen) bankrekening en is er geen (aantoonbare) volmacht of bekrachtiging door de eigenaar? Dan loop je het risico dat je—zelfs na ontbinding—je geld niet van de eigenaar terugkrijgt. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden bevestigt dat in een bootzaak van 23 september 2025.

Feiten in vogelvlucht

• Partijen: Koper (A) en vermeende verkoper (V).

• Object: Sloep (Antaris 570, bj. 2008).

• Kanaal: Advertentie via bemiddelaar / watersportbedrijf [naam1] B.V.

• Contract: Door [naam1] opgesteld; daarin staat V als verkoper. V ondertekende niet.

• Betaling: A betaalt € 26.700 op een door [naam1] opgegeven rekening (niet van V). Later wordt € 6.700 door een derde (Ries) teruggestort.

• Levering: Blijft uit. A ontbindt en vordert terugbetaling van (het restant van) de koopprijs van V.

• Verweer: V betwist partij te zijn; geen volmacht aan [naam1], geen schijn van volmacht.

• Uitkomst: Hof wijst vorderingen van A af; vonnis kantonrechter wordt bekrachtigd.

• Kosten: A betaalt proceskosten in hoger beroep.

  
  

👉 Uitspraak: ECLI:NL:GHARL:2025:5845 (23-09-2025)

Juridisch kader (praktisch uitgelegd)

1) Volmacht (art. 3:60 BW)

Een volmacht is de bevoegdheid om in naam van een ander rechtshandelingen te verrichten. Degene die zich beroept op volmacht (hier: koper) draagt de bewijslast.Hof: uit de bemiddelings-/makelaarsovereenkomst volgt geen toereikende volmacht voor [naam1] om zelfstandig namens V te verkopen. Het enkel opnemen van “gemachtigde” in een door de tussenpersoon opgesteld contract is niet genoeg—zeker niet als de eigenaar dat contract niet mede-ondertekent.

2) Schijn van volmacht (art. 3:61 lid 2 BW)

Schijn kan worden toegerekend als de wederpartij gerechtvaardigd mocht vertrouwen op bevoegdheid door:

• verklaringen/gedragingen van de vertegenwoordigde (V), of

• feiten/omstandigheden die voor risico van de vertegenwoordigde komen.

  
  

Hof: losse e-mails van V na het sluiten van de koop en betaling—zoals “de makelaar levert na ontvangst geld”—wekken geen toerekenbare schijn. Voorafgaand aan de koop was er geen contact tussen A en V. Ook een foutief rekeningnummer in het contract is niet zonder meer voor risico van V.

3) Geen bekrachtiging

Ook na het sluiten van de onbevoegd verrichte rechtshandeling is niet gebleken dat V die handeling heeft bekrachtigd.

Gevolg: Geen gebondenheid van V aan de koop; vorderingen tegen V (levering/terugbetaling) stranden.

Belangrijke lessen voor kopers én verkopers

Voor kopers (consumenten en ondernemers)

1. Controleer de bevoegdheid vóórdat je betaalt.

   • Vraag een schriftelijke volmacht of zorg dat de eigenaar mede-ondertekent.

   • Bel of e-mail de eigenaar op een onafhankelijk gevonden contactkanaal (niet via de tussenpersoon).

2. Betaal nooit naar een ‘vreemde’ rekening.

   • Betaal op naam van de contractspartij of gebruik een derdenrekening (notaris/derdengeldenrekening) of escrow.

3. Let op rode vlaggen in het contract.

   • Wie is verkoper op papier? Wie tekent? Op wiens rekening staat het betaalbeding?

4. Bewaar alle communicatie.

   • Bij fraude/wanprestatie is volledige dossiervorming cruciaal voor verhaal.

   • 
     

Voor verkopers (eigenaren van boten/voertuigen/roerende zaken)

1. Leg de rol van de makelaar/bemiddelaar scherp vast.

   • Bemiddeling ≠ volmacht. Schrijf expliciet op wat wel/niet mag (geen betalingsinstructies namens u!).

2. Gebruik heldere betaalinstructies.

   • Communiceer zelf (of via standaarddocumenten) het juiste rekeningnummer.

3. Voorkom schijn van bevoegdheid.

   • Monitor advertenties, contractsjablonen en e-maildomeinen van de tussenpersoon.

4. Reageer tijdig en duidelijk.

   • Onbevoegdheid van de makelaar onmiddellijk en ondubbelzinnig laten weten aan de koper.

   • 
     

Praktische tips & checklist (download-waardig)

Betaalveiligheidscheck vóór koop:

•  Contract mede-ondertekend door de eigenaar

•  Schriftelijke volmacht aanwezig (indien eigenaar niet tekent)

•  Betaling naar rekening op naam van contractspartij of escrow

•  Kamer van Koophandel-check tussenpersoon (bestaat hij? bevoegdheden?)

•  Identiteit en eigendom van het object geverifieerd (registratie/facturen)

•  Bevestiging via onafhankelijk kanaal bij de eigenaar

  
  

Wat betekent dit arrest voor uw zaak?

• Kunt u alleen de tussenpersoon aanspreken (bijv. failliet of onvindbaar), dan is het lastig om alsnog de eigenaar aan te spreken zonder volmacht/schijn/bekrachtiging.

• Heeft u betaald op aanwijzing van de makelaar aan een derde rekening? Dan kan dat juridisch voor uw risico komen als niet blijkt van bevoegdheid of toerekenbare schijn bij de eigenaar.

  
  

Strategie: beoordeel wie uw contractspartij is, waar u heeft betaald, en welke bevoegdheden aantoonbaar zijn. Soms is een onrechtmatige daad-route of incasso op de tussenpersoon wél kansrijk, eventueel met beslag.

Relevante wet & rechtspraak

• Volmacht: art. 3:60 BW

• Schijn van volmacht: art. 3:61 lid 2 BW

• ECLI (dit arrest): ECLI:NL:GHARL:2025:5845

• Kader Hoge Raad: HR 10 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:853 (over toerekening schijn en gerechtvaardigd vertrouwen)

  
  

Veelgemaakte misverstanden (en waarom ze niet opgaan)

• “Er staat ‘gemachtigde’ in het contract, dus klaar.”Nee. De term in een door de tussenpersoon zelf opgesteld document bindt de eigenaar niet zonder volmacht/bekrachtiging.

  
  

• “De eigenaar mailde later iets dubieus, dus schijn!”Schijn vereist toerekenbare feiten/gedragingen voor of tijdens het aangaan; losse uitlatingen achteraf zijn zelden genoeg.

  
  

• “Fout rekeningnummer = risico eigenaar.”Alleen als dat foutieve nummer aan de eigenaar kan worden toegerekend (bijv. zijn instructie/risicosfeer).

  
  

Hulp nodig? Dit doen wij voor u—snel en effectief

• Contracten- & volmachtcheck vóór aankoop → voorkomt dure missers.

• Dossier- en risicoanalyse na misgelopen levering → wie is aansprakelijk, waar ligt verhaal?

• Sommatie & beslag op tussenpersonen en overige betrokkenen.

• Escrow-inrichting & procesbegeleiding bij aan-/verkoop van boten/voertuigen.

  
  

👉 Lees meer:

• Contractenrecht (uitleg & voorbeelden)

• Incasso & snel optreden bij betaalgeschillen

• Onze abonnementen voor ondernemers (voordelig & snel schakelen)

Conclusie

Het hof houdt de lat hoog voor het aannemen van (schijn van) volmacht. Zonder duidelijke volmacht, bekrachtiging of toerekenbare schijn is de eigenaar niet gebonden, ook niet als u netjes heeft betaald—zeker niet naar een door de tussenpersoon opgegeven derdenrekening. Verifieer eerst, betaal daarna.

—Van der Burg Juristen – uw juridische partner voor snelle en effectieve resultaten.Wilt u dat we uw koopdossier of bemiddelingsovereenkomst beoordelen? Stuur uw stukken en we geven u binnen 24 uur richting.